قصیده القناع عند الشاعر المصری أمل دنقل

Authors

علی نجفی إیوکی

ali najafi eywaki kashan university, iranقسم اللغة العربیة و آدابها بجامعة کاشان

abstract

اهتم الشاعر المصری أمل دنقل (1941- 1983) اهتماماً بالغاً بالقناع فی استدعائه للشخصیات التراثیه، حیث یشکل القناع عنصراً محوریاً فی تجربته الشعریه، وقد أسهم هذا العنصر إسهاماً واضحاً فی تشکیل البنی الفنیه المکوّنه لنصّه الشعریّ. وقد جاء اختیار أمل دنقل لأقنعته مرتبطاً بتطوّرات الواقع التاریخی والسیاسی من جهه، وبتطور وعیه الناجم عن تلک التطوّرات من جهه ثانیه. فالقناع أتاح له فرصه للمزج بین الحاضر والماضی وبین الجدید والقدیم وبین الذات والموضوع وساعده علی أن یتحدّی القضایا السیاسیه والاجتماعیه لمصر والبلاد العربیه؛ إذ لم یکن فی مستطاع الشاعر أن یکون بعیداً عمّا کان یشهده المجتمع العربی من أزمات سیاسیه واجتماعیه. غیر أنّ النصّ الدنقلیّ تقنّع بالشخصیات التراثیه المتعدّده، مثل الشخصیّات الدینیه والتاریخیه والفولکلوریه والأدبیه کشخصیه المسیح (ع) للقناع الدینیّ وسبارتاکوس للقناع التاریخی وعنتره للقناع الفولکلوریّ والمتنبّی للقناع الأدبی. أهمّ نتائج هذه المقاله هی أن قصیده القناع عند الشاعر قصیده رفض ومقاومه ونضال ومواجهه تنبعث من فکرته التحریضیه، ودفعته هذه الفکره إلی أن یتقمّص شخصیه الثائرین والمتمرّدین لاستعاده کرامه العرب المهدوره وإعاده المجد الضائع، حیث تصبح هذه الشخصیات صنوه ومثیله فی وقوفه بوجه الظلم والخنوع.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

التناص فی شعر الشاعر المصری أمل دنقل

إن التناص کمصطلح حدیث نشأ فی دراسات البنیویین، قد أصبح ذا أبعاد مهمة فی مجال النقد الأدبی الحدیث، ولو اعتمد علی الجذور التراثیة فی مجالیها النقدی والبلاغی، حیث تناوله النقاد الأقدمون فی حدیثهم عن التضمین والاقتباس والاستشهاد والسرقة و... فهو یعد ظاهرة جدیدة فی آثار کثیر من الأدباء وله دور هام فی إنتاجاتهم الأدبیة العظیمة، ومن جملة هؤلاء الأدباء هو الشاعر المصری أمل دنقل الذی یشکل التناص فی شعره...

full text

قصیده القناع عند بدر شاکر السیاب و قصیده المرایا عند أدونیس « دراسه مقارنه تحلیلیه»

واضح و مبرهن است که انسان در طی عصور مختلف تاریخی همواره از ابزارهایی مناسب برای برطرف کردن نیازهای روزمره خود بهره می برده است و در عصر معاصر هم همراه با پیشرفت علوم و فناوری و استفاده انسان هااز علم روز انسان ها ابزار های جدیدی را برای رفع نیاز روزمره خود مورد استفاده قرار دادند و عرصه زبان شناسی و به طور خاص شاعران هر عصر هم در پی استفاده از ابزارهای زبانی مناسب برای عصر خویش بودند شعر عربی ...

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها

جلد ۴، شماره ۱۳، صفحات ۱۰۷-۱۲۸

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023